Etappe 8, deel 2: 'Angouleme: een beetje vreemd, maar wel lekker.'

19 mei 2024

In deze serie schrijf ik over mijn rondreis door Frankrijk tijdens mijn sabbatical.

Angoulême. Levendig. Statig. Scharrig. Een enorm museum van 'de 9e kunst'. Waarom? En wat is 'de 9e kunst'?. Een museum van het papier. Waarom? Architectuur die alle bouwstijlen door elkaar rommelt. Waarom?

Angoulême, waar de mensen aan keukentafels op straat zitten te eten. Angoulême, waar ik aanschuif op een terras van een cafe van een Japanse man waar een jazzband speelt met een ongelofelijk goede percussie en een bassist die lijkt op Kraai uit Murakami's 'Kafka op het strand'. Angoulême, waar een balronde man terwijl hij stiekem een sigaar rookt en een glas cognac drinkt hele lappen bavette op een open vuur gooit. Angoulême, heerlijke stad.

Sinds de Franken de stad veroverden op de Visigoten is het een komen en gaan van veroveraars. En dat is na de Romeinen. Dat is terug te zien in de architectuur. Elke zichzelf serieus nemende veroveraar gaf een eigen draai aan bestaande gebouwen. De bevolking haalde de schouders op en werd steeds warser van wat voor gezag dan ook. Ze ontwikkelde een papier industrie die al snel heel Frankrijk van papier voorzag, maar die - net als de hele Europese papier industrie - ook weer terziele ging omdat Azië en Zuid Amerika het goedkoper konden. Daar golden immers minder stringente normen omtrent afvalwater en houtkap en bovendien was het vanwege het gunstigere klimaat niet nodig om hallen over de papier machines te bouwen. 

Om toch nog iets te doen voor de kwakkelende stad besloot president Mitterand in zijn 15 punten plan om de Franse kunst en cultuur 'te revitaliseren' dat Angoulême een museum van de 9e kunst zou krijgen. Voor de mensen die minder ingevoerd zijn in de Franse rangorde van de kunsten: architectur, sculptuur, schilderij, muziek, dans, gedicht, film, televisie, strip.

De Franse film criticus Claude Beylie lanceerde deze volgorde in een artikel in “Lettres et Medecins” in 1964, waarin hij voortborduurt op 'filmtheoreticus' Ricciotto Canudo. Maurice De Bevere oftewel Morris, bekend als auteur van Lucky Luke nam het over en zo kwam het in het memo van Mitterrand. Angoulême, je t'aime.